İletişim Adresi

   
  ORHAN YILDIZ
  MANi
 


Mâni

Mâni, başta aşk olmak üzere hemen her konuda yazılabilen bir halk edebiyatı nazım türüdür.

Anonim halk edebiyatında en küçük nazım biçimidir.

Çoğunlukla 7 heceli dört dizelik bir bend'den meydana gelir. Ama dizeleri 4-5-8-10-14 heceli kalıplarla söylenmiş maniler de vardır. Birinci, ikinci dördüncü dizeler birbirleriyle kafiyeli, üçüncü dize serbesttir. Yani kafiye dizilişi aaxadır. aaaxa düzeninde maniler de var. İlk iki dize hazırlık dizeleridir. Son iki dize ile anlam bağlantısı yoktur. Asıl anlatılmak istenen son iki dizede verilir. Maniler çok çeşitlidir. En çok kullanılanlar düz ya da tam mani, kesik mani, cinaslı mani, yedekli mani, artık mani’dir.

  • Düz Mani : Yedişer heceli dört dizeden oluşur. Kafiyeleri çokluk cinassızdır.
  • Kesik mani : Birinci dizesi 7 heceden az, anlamlı ya da anlamsız bir sözcük grubu olan maniler. Bu kesik dize sadece kafiyeyi hazırlar. Eğer meydan ve kahvehanelerde söylenen ve ilk dizeleri "aman aman" ünlemi ile doldurulan manilerse bunlara İstanbul manileri denir.
  • Cinaslı mani : Kesik manilerde eğer kafiye cinaslı ise bunlara cinaslı mani denir.
  • Yedekli mani : Düz maninin sonuna aynı kafiyede iki dize daha eklenerek söylenen maniler. Cinaslı kafiye kullanılmaz, birinci dizeleri anlamlıdır. Yedekli maniye artık mani de denir.
  • Deyiş : İki kişinin karşılıklı söylediği manilerdir. Soru yanıt şeklinde düzenlenir. Bir başka kişinin ağzındanmış gibi aktarıldığı şekilleri de vardır. Mani insanların hoş olarak ve olmayarak söyledikleri şeylerdir.

Küp içinde pastırma,
Kız saçını kestirme,
Kestirirsen az kestir,
El oğlunu küstürme.

Ak yüzük parmak gibi
Sevdiğim kaymak gibi
Bizi yardan ayıran
Devrile kavak gibi.

Bu gece bir düş gördüm
Elimde bir kuş gördüm
İncitmişsin sevdiğimi
Rakibi ölmüş gördüm.

Bir su ver aşırmadan
Doldurup taşırmadan
Yarime bir kavuşsam
Aklımı şaşırmadan

Sarı iplik dikerim
Göz yaşı dökerim
Yardan gelen mektubu
Kefenime dikerim.

Hadin gidelim hadin
Çiçekli yaylalara
Yohmudur senden güzel
Baharsın aynalara.

Bahçalarda mor gabah
Açılır sabah sabah
Sen şeker ol ben kaymak
Yiyelim parmak parmak

Bahcalarda batlıcan
Yari gördü koptu can
O sana kurban olsun
Sinedeki tatlı can

Nabızlarım atıyo
Gül diken batıyo
Yarin tatlı sözleri
Canıma can katıyo

Çise yağıyo çise
Kel tepenin kise
Gız Allahını seversen
Niye vardın şu pise

Irafta kara bekmez
Her adam kahır çekmez
Kahır çeken bellidir
Eli yürekten gitmez

Pancar pezük değil mi
Ciğer ezük değil mi
Ben sevdim eller aldı
Bana yazuk değil mi

 
 
Z i Y A R E T C i - D E F T E R i
orhanyildiz.tr.gg
A N A - S A Y F A Y A - G i T
 
 
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol